OOSTZAAN/LANDSMEER – Schoenen uit in de Twiskemolen, huissloffen ter bescherming van de zwarte marmoleumvloer, de burgerjassen rechts, de werkjassen links, koffiebonen handgemalen, gezet in een handpersmachine. Een beetje couleur locale?
Door Ronald Massaut, gepubliceerd op in Noord Hollands Dagblad – Zaanstreek
Je bent geen zonderling als je op een molen woont
,,Niets is gespeeld of gemaakt. De koffie is een Mexicaanse melange die wij gewoon lekker vinden, en hoeveel tijd kost het nu om zelf je bonen te malen; zo gebeurd. Je bent geen excentriekeling, hoor, als je in een molen woont. Je verdient er weliswaar niets mee, maar dit is zo’n geweldig rijk leven’’, vat Marcel Koop (56) samen.
Twiskemolen is de derde molen van Marcel. De eerste was in Schiedam. ,,Ik werkte als bouwkundig tekenaar aan de restauratie van de Nieuwe Kerk in Amsterdam en ze vroegen of ik zin had om iemand een jaartje te vervangen. Voor mijn afstuderen had ik een scriptie geschreven over molens, zo is het begonnen. Na dat jaar kon ik blijven en heb ik mijn baan opgezegd. Gouda wilde heel graag een stadsmolen terug hebben en via-via kwamen ze bij ons terecht. De Roode Leeuw is een graanmolen; zeven verdiepingen hoog. Op het einde draaiden we 3000 kilo graan per week, dat gaat zeven keer door je handen voor het verkocht is. 21.000 kilo, ongelooflijk zwaar werk. Maar, móói werk. Zo’n molen, dat is je leven.’’
Oase
Het was een bewuste keuze van Marcel om te solliciteren toen in 2011 een nieuwe molenaar werd gevraagd voor de Twiskemolen; een poldermolen, heel wat minder zwaar dan het vele tillen in de graanmolen. Zodra de laatste gasten uit Het Twiske zijn vertrokken wordt het natuur- en recreatiegebied een oase van rust. ,,Dit is een goed leven, voor ons in ieder geval, al blijft het in uren nog steeds een hoop werk. Ik denk dat wij samen 80-90 uur in de week werken op de molen en dan heeft Marijke er nog een volledige baan naast. Dat moet ook wel, want als vrijwillig molenaar krijg ik van het waterschap HHNK geen loon. Van het recreatieschap Het Twiske krijgen we jaarlijks wel een kleine vergoeding voor natuurbeheer, maar daar staat tegenover dat we gewoon huur betalen om in de molen te mogen wonen. Het is niet voor niets, dat de vorige molenaar er nog een baan naast had. Al vraag ik mij wel af, hoe hij dat allemaal deed.’’
Hoorndol
Marcel zegde in 2013 zijn baan op bij museum voor de psychiatrie Het Dolhuys in Haarlem, omdat hij zelf hoorndol dreigde te worden van de dubbele baan. ,,Het was niet te combineren. Misschien komt het door onze opzet om de omgeving van de molen in te richten naar zoals het er vroeger ook heeft uitgezien, aan het begin van de vorige eeuw. We houden Nederlandse landgeiten, al hebben deze Engelse genen; er is een boomgaard, wat pluimvee, zoals kippen en we hebben een moestuin; zaaien onze eigen plantjes en groente. Daarnaast onderhouden we vierhonderd meter walkant. En de dijk, natuurlijk.’’
,,We zouden er heel goed een bed & breakfast bij kunnen doen. Ik vermoed dat we dan het hele jaar vol zitten. Misschien zelfs nog wel een trekkershutje, of twee. Maar, ik ben geen molenaar geworden om toeristen te vermaken. Zouden we het anders niet redden, dan is het wat anders. Maar zolang we in ons levensonderhoud kunnen voorzien, richten we ons volledig op de molen.’’ Marcel en Marijke moeten daar wel veel voor doen. ,,Wat ons betreft is het geen opoffering, omdat we het heerlijk vinden om buiten te zijn en om in de natuur te werken. In Haarlem – waar we hiervoor hebben gewoond – hadden we ook al een grote moestuin. Hier doen we dat allemaal niet alleen. We krijgen veel hulp van vrijwilligers. Zo’n vijf keer per jaar houden we een buitenwerkdag en dan komt er een ploegje mensen helpen. Dat scheelt enorm en het is nog gezellig ook.’’
Zonderling
Marcel waakt voor een stempel, omdat hij en Marijke kiezen voor een meer sober leven, buiten. ,,Je bent niet meteen een zonderling als je in een molen gaat wonen, maar wij vinden het gewoon geweldig. Mensen vragen wel eens, als die wieken draaien, word je dan niet gek van het lawaai? Maar hoor jij hier binnen de wieken’’, vraagt Marcel retorisch. ,,Je bent hier veelal op jezelf, zonder dat het eenzaam is. Alles is ook dichtbij. Rij je op de fiets de dijk af, dan sta je zo in hartje Amsterdam. Wij gaan ook gewoon op vakantie, hoor. Ik kan enorm genieten als ik door New York of Boston loop. Onze volgende vakantie wordt wellicht wandelen door de Yorkshire Dales. Er zijn legio mensen die maar wat graag een week op de molen willen passen en op de dieren. Vakantiemolenaars genoeg’’, zegt Marcel lachend. ,,Wat ik wel heb, is dat ik het al snel genoeg vind. Ik ben graag in het buitenland, maar Nederland is voor ons wel het prettigste land om in te wonen. Alles kan hier, je kunt je leven inrichten zoals je zelf wilt. Dat is een groot goed.’’
De zoon van Marcel en Marijke, Gido, wilde altijd boswachter worden. Toch is ook hij inmiddels behept met het molenaarsvirus. ,,Ik zou het wel mooi vinden als wij straks met een rollator uit de molen stappen, de dijk op, dat hij ons vanuit de deuropening uitzwaait.’’
